Zgjerimet Islame përgjatë shekujve

Titulli origjinal i librit:
el futuh el islamijeh abrel usur

Titulli në shqip:
Zgjerimet islame përgjatë shekujve

Studim historik i zgjerimeve islame nga koha e të
dërguarit te Allahut a.s. deri në fund të periudhës osmane

Autori:

Dr. Abdulaziz el Umeri

Profesor asistent në Fakultefin e Shkencave Sociale Dega e historisë dhe

Universiteti islam el Imam Muhamed bin Seud
Rijad, Mbretëna e Arabisë Saudite

Shqipëroi nga arabishtja:
Fatjon E. lsufi
Genc Plumbi

Redaktoi dhe korrektoi:
Roald A. Hysa

Arti grafik:
Armida Plumbi

Botoi: Jehona

Tiranë, Prill 2010

Pasqyra e lëndës

Parathënie 5

Hyrje 10

Koncepti i çlirimit 10

Qëllimet e çlirimit 11

Fillimet e çlirimeve 13

PJESA I: PERIUDHA E HISTORISE PROFETIKE 17

Periudha e të Dërguarit a.s. 18

Beteja e Bedrit 19

Beteja e Uhudit 29

Beteja e Ahzabit (Hendekut) 37

Çlirimi i Hajberit 45

Beteja e Mu'tes 48

Çlirimi i Mekës 51

Beteja e Hunejnit dhe e Taifit 55

Beteja e Tebukut 59

PJESA II: PERIUDHA E PRIJESVE TE DREJTE 67

Zonat e Çlirimit në Persi dhe Romë 68

Persët 68

Romakët 69

I. Udhëheqja e Ebu Bekër Sidikut 71

Ekspedita e Usame bin Zejdit 71

Beteja e Jemames 73

Çlirimi i Persisë dhe i Irakut 75

Beteja e Dhatu Selasil 77

Beteja e Uelxhes dhe e Elisit 77

Çlirirni i Hajras dhe Anbarit 78

Çlirimi i Deumetul Xhendelit 79

Çlirimet në Sham (Romakët) 80

Beteja e Jermukut 82

II. Hilafeti i Omer bin Hatabit 85

1 - Çlirimi i Persisë 85

Beteja e Urës 86

Beteja e Kadisijes 87

Çlirimi i Medainit 90

Nehavandi, çlirimi i çlirimeve 91

2. Çlirimi i Shamit

Çlirimi i Himsit dhe Kanserinit 94

Çfirimi i Palestinës dhe i Bejtul Makdisit 95

Çlirimi i Xheziras 97

2. Çlirimi i Egjiptit

Çlirimi i Aleksandrisë 100

III. Hilafeti i Othman bin Afanit 101

Çlirimi i Afrikës 101

Rajoni i Nubisë 102

Çlirimi i Armenisë 103

Çlirimet detare 104

Çlirimi i Qipros 105

Beteja e direkëve (Dhatu Sauarij) 106
Çlirimet në lindje dhe shkatërrimi i plotë i

perandorisë perse 107

IV. Hilafeti i Ali bin Ebi Talibit r.a. 109

PJESA III: PERIUDHA E SHTETIT EMEVIT 111

Çlirimet në periudhën e Emevitëve 112

Çlirimet në tokat e romakëve 112

Çlirimet në Lindje 114

Çlirimi i Sindit 116

Çlirimi i Afrikës Veriore 118

Çlirimi i Andaluzisë 121

Ekspedita e Tarik bin Zijadit 122

Beteja e luginës së Leknes "Shadhona" 123

Ekspedita e Musa bin Nusejrit 124

Pallati i dëshmorëve 125

PJESA IV: PERIUDHA E SHTETIT ABASIT ..... 129

Çlirimet në periudhën e Abasitëve 130

Luftërat me romakët 130

Beteja e Manzikertit 134

Çlirimet në lindje 135

Gaznevidët 136

Fitoret detare 137

PJESA V: PERIUDHA E KRYQËZATAVE 141

Kryqëzata e parë dhe pushtimi i Shtëpisë së

Shenjtë (Bejtul Makdis) 143

Fillimi i luftës kundër kryqtarëve 149

Lufta e Imadudin Zengjiut 151

Çlirimi i Rehasë 156

Lufta e Nuredin Mahmud Zengjiut 159

Lufta e Salahudin Ejubit 169

Bashkimi i dy fronteve, atij të Egjiptit dhe

Shamit 172

Përgatitjet për luftë 173

Lufta detare 175

Lufta tokësore 177

Parapërgatitja për çlirimin e Bejtu Makdisit

(Kudsit) 180

Beteja e Hitinit 184

Çlirimi i Bejtu Makdisit (Jeruzalemit) ...... ....... 188

Pas Kudsit. 193

Mbrojtja e Kudsit dhe pakti i Remles 197

Lufta pas Salahudinit 200

Kryqëzata e pestë kundër Egjiptit 201

Mbreti Kamil dhe dorëzimi i Kudsit 203

Përballja e fundit e Ejubidëve me Kryqtarët 205

Kryqëzata e shtatë dhe e fundit ..... ............... 208

Lufta e memalikëve (mamlukëve) kundër

kryqëtarëve 209

Shkatërrimi i pozicioneve të fundit kryqtare 215

PJESA VI: PUSHTIMI MONGOL I VENDEVE ISLAME.. 219

Pushtimi mongol i vendeve islame 220

Rënia e Bagdadit dhe e hilafetit abasit 222

Sulmi mongol kundër Shamit 225

Beteja e Ajnu Xhalutit 226 

Pjesa VII:ZGJERIMET NE PERIUDHEN E SHTETIT OSMAN 235

Çlirimi i Kostandinopojës 237

Përgatitja për çlirimin e Kostandinopojës 240

Sulmi 242

Çlirimi 252

Evropa lindore 257

Beteja e Fushë-Kosovës 258

Beteja e Nikopolit 261

Mbrojtja e botës islame nga Osmanët 262

Mbrojtja e Detit të Kuq 263

Konflikti në Gjirin Arabik 265

Fushëbeteja e Detit Mesdhe dhe e Afrikës

veriore 268

Lufta osmane kundër rusëve 270

Mbyllja 278

Pasqyra e lëndës .283