El Feuaid - Libri i urtësive

 El Feuaid - Libri i urtësive

Ibn Kajim El Xheuzije
Titulli i librit në origjinal: El Feuaid
Përktheu Justian Topulli dhe Shuajb Rexha
Përgatiti për botim: Blerim Krasniqi
Kopertina: Rinor Maliqi
Faqe: 283
Formati: 13,5 x 20 x 2 cm
ISBN: 978-9951-553-02-5

Botimi i dyte, Dardane 2011
Të gjitha të drejtat janë të rezervuara
Boton: Shtëpia botuese ESSEBIL



E gjithë qenia e njeriut i përket Zotit

Çfarë mund të ketë në dorë ai që çdo gjë e tij është në duart e Allahut. Shpirti i tij është në duart e Allahut, zemra e tij mes dy Gishtave të Mëshiruesit, i Cili e kthen atë si të dojë. Jeta, vdekja, lumturia, dështimi, lëvizjet e ndalesat, fjalët e veprat, gjithçka është në duart e Tij. Njeriu nuk mund të kryejë asgjë pa dëshirën dhe vullnetin e Zotit. Nëse Zoti e lë njeriun në duart e vetë atij, ai ka për të ngelur në duart e një të pafuqishmi, një të humburi, një të shkujdesuri, një mëkatari, një fajtori. Nëse do ta lërë në duart e dikujt tjetër, do ta lërë në duart e atij që nuk mund t bëjë as dëm e as dobi, që nuk mund ti japë as jetë, as vdekje e as ndonjë jetë tjetër. Nëse e braktis, ai do të bëhet pre e armikut të tij dhe do të robërohet në kurthin e tij. Ndaj, njeriu nuk mund të jetojë as edhe për një çast të vetëm larg Zotit. Për të, Ai është një domosdoshmëri e pazëvendësueshme. Për çdo çast që ai merr frymë, për çdo grimcë të trupit dhe të shpirtit të tij, varfëria dhe nevoja e tij për Zotin arrin cakun e saj të fundit.

E, megjithëkëtë, e sheh këtë njeri tek i shmanget Zotit dhe i kthen krahët Atij, dhe, ndonëse ia ka së tepërmi nevojën, revoltohet ndaj Tij duke mëkatuar. Atë në harresë e ka lënë dhe shpinën ia ka kthyer. Kështu, pra,nesër tek ai do të kthehet e para Tij do të qëndrojë.

Preokupohu me atë, për të cilën je urdhëruar dhe mos e vrit mendjen për diçka që të është garantuar, sepse jetëgjatësia dhe rrësku për ty janë dy bashkëshoqërues të garantuar. Sa kohë të jetosh, aq kohë edhe rrësku nuk do të të ndalet. Nëse Zoti me urtësinë e Tij të mbyllë një prej rrugëve të tij, një tjetër rrugë më të dobishme do të hapë për ty, me mëshirën e Tij.

Mendo pak për foshnjën në bark të nënës sesi i vjen ushqimi nëpërmjet gjakut, nga një rrugë e vetme kërthiza.Kur të dalë nga barku i nënës, e tashmë rruga e parë e ushqimit do t'i pritet, do t'i hapen atij dy rrugë të reja dhe nëpër to do të rrjedhë një ushqim më i mirë dhe më i ëmbël se i pari - qumështi i freskët dhe i shijshëm.
Kur të ndahet nga gjiri dhe të fillojë të hajë ushqim, atij do ti hapen katër rrugë: dy për tu ushqyer dhe dy për të pirë ujë, qumësht dhe gjithçka tjetër të shijshme dhe të dobishme.

Kur të vdesë, të katër këto rrugë do t'i priten, por Zoti, me madhërinë e Vet, nëse ky njeri do të jetë i lumtur, do t'i hapë tetë rrugë, e ato janë dyert e Xhenetit, ku do të hyjë nga të dëshirojë.
Kështu, pra, Zoti i Lavdishëm nuk e privon robin e Tij besimtar nga diçka e kësaj bote, vetëm se për t'i dhuruar diçka më të mirë dhe më të dobishme, gjë që nuk e bën për jobesimtarët. Ai e privon nga gjërat e ulëta dhe me vlerë të pakët për t'i dhuruar atij diçka më të lartë dhe më të shtrenjtë.
Njeriu, nga injoranca, nuk e njeh se çka është e mirë për të dhe, nga mosnjohja e bujarisë dhe e urtësisë së Zotit të tij, nuk e njeh dallimin ndërmjet asaj që privohet dhe asaj që është rezervuar. Kjo krijesë njerëzore ka prirje për të dashuruar të përkohshmen, sado e ulët qoftë ajo, dhe ka shumë pak dëshirë për të përjetshmen, me gjithë vlerën e lartë të saj.

Nëse njeriu do ta vlerësonte Zotin e tij si duhet - e si mund ta bëjë ai një gjë të tillë , do ta kuptonte se mirësia e Tij ndaj tij ishte shumë më e madhe për atë që i provoi sesa për atë që i dhuroi. Ai nuk të privon,vetëm se për të të dhënë; nuk të jep sëmundje, vetëm se për të të shëruar; nuk të sprovon, vetëm se për të të kulluar; nuk të jep vdekje, vetëm se për të të ringjallur, dhe nuk të sjellë në këtë botë, vetëm se për të të përgatitur për të dalë para Tij, për të ndjekur rrugën që të shpie tek Ai. Dhe Ai është i Cili ka vënë natën dhe ditën në vazhdimësi për atë i cili dëshiron të përkujtojë ose dëshiron që të tregojë mirënjohje, por mohuesit hedhin poshtë (të vërteten) dhe vetëm mohojnë. (Furkan, 62) Ai që e njeh vetveten, preokupohet për ndreqjen e saj dhe nuk merret me gabimet e njerëzve. Ai që e njeh Zotin e Tij, preokupohet me të dhe nuk merret me qejfet dhe me pasionet e tij.

Puna më e vlefshme është ajo që nuk ua shfaq njerëzve për hir të sinqeritetit dhe nuk ia shfaq vetes, por e shikon si një mirësi të Allahut. E, pra, mos shiko veten dhe mos të të shohin njerëzit.
Njerëzit hynë në zjarr nëpërmjet tri rrugëve: rrugës së dyshimeve, që të shpie te dyshimi për fenë e Allahut; rrugës së dëshirave, që të shpie në dhënien përparësi kënaqësive të tua para bindjes dhe kënaqësisë së Allahut, si dhe rrugës së zemërimit, që të shpie në armiqësi ndaj njerëzve.
Rrënjët e të gjithave gjynaheve janë tri: mendjemadhësia, e cila e çoi djallin atje ku e çoi; lakmia, e cila e nxori Ademin nga Xheneti; smira, e cila e vuri njërin bir të Ademit kundër tjetrit. Kush i ruhet këtyre të triave, i është ruajtur së keqes, sepse mohimi (kufri) vjen nga mendjemadhësia, gjynahet vijnë nga lakmia, ndërsa padrejtësia e agresioni vijnë nga smira.
Allahu, me urtësinë e Tij, çdo pjesë të njeriut, të brendshme dhe të jashtme, e ka bërë vegël të diçkaje; kur njeriu i përdor ato aty ku duhet, ka arritur përsosmërinë e tij. Syri është krijuar për të shikuar, veshi për të dëgjuar, hunda për të nuhatur, gjuha për të folur, organi për kontakt, dora për të kapur, këmba për të ecur, zemra për të njohur dhe njësuar Zotin, shpirti për të dashur, mendja për të menduar dhe për të vlerësuar gjërat e kësaj bote dhe të botës tjetër, si dhe për ti dhënë përparësi asaj që duhet dhe për ta anashkaluar atë që sduhet. Njeri i humbur është ai, që e harron Allahun dhe merret me veten, por më i humbur se ky është ai, që harron veten dhe merret me njerëzit.

Përmbatja

1. Si të përfitojmë nga Kurani? ................................................................ 6

2.Meditime mbi ajetet e sures Kaf ........................................................... 8

3. Pozita e luftëtarëve të Bedrit................................................................20

4. Komenti i ajetit:Ai është që juve tokën ua bëri të përshtatshme. .. 23

5. Surja Fatiha dhe lumturia e njeriut ................................................... 24

6. Shenjat e Allahut, ato që shikohen dhe ato që lexohen .................... 26

7. Monoteizmi nën dritën e lutjes për largimin e vuajtjeve .................. 29

8. Froni i qiellit dhe froni i tokës .......................................................... 36

9. Meditimi mbi cilësitë dhe veprat e Allahut ...................................... 38

10. Zbrazja para mbushjes .................................................................... 40

11. Meditime mbi suren Tekathur ........................................................ 41

12. Urtësi dhe këshilla .......................................................................... 42

13. Mbajtja e drejtësisë është diçka e rrallë .......................................... 45

14. Miku për mikun .............................................................................. 46

15. Dy llojet e xhelozisë ....................................................................... 46

16. Urtësi dhe këshilla .......................................................................... 47

17. Ademi dhe mëkati........................................................................... 48

18. Selmani nga Persia.......................................................................... 50

19. Urtësi .............................................................................................. 52

20. Në shoqërinë e Allahut ................................................................... 54

21. Urtësi .............................................................................................. 54

22. Realiteti i kësaj bote ....................................................................... 55

23. Nga se u mashtrove? ....................................................................... 57

24. Gjynahet kryhen nga dija e pakët dhe gjykimi i dobët ................... 57

25. Lutja e pranuar ................................................................................ 57

26. Urtësi .............................................................................................. 58

27. Vetëm tek Allahu varen shpresat dhe vetëm Atij duhet ................. 64

28. Teuhidi është vendstrehimi i krijesave ........................................... 65

29. Përsosmëria e njeriut qëndron te dija dhe dashuria ........................ 65

30. Rruga për tek Allahu ka dy kufizime ............................................. 66

31. Kapitali i njeriut është devotshmëria ndaj Allahut ......................... 67

32. Devotshmëria ndaj Allahut dhe morali i lartë ................................ 67

33. Rruga për tek Allahu i Madhëruar .................................................. 68

34. Këshilla ........................................................................................... 68

35. Ndikimi që ka fjala e teuhidit në çastet e vdekjes .......................... 69

36. E gjithë qenia e njeriut i përket Zotit .............................................. 70

37. Këshilla ........................................................................................... 70

38. Këshilla ........................................................................................... 72

39. Duke medituar mbi një hadith ........................................................ 72

40. Përmbledhja e lutjes ....................................................................... 73

41. ......................................................................................................... 73

42. Udhëzimi dhe përpjekja .................................................................. 74

43. Dobësia dhe përulja para Allahut është shpresa më e ................... 74

44. Dijetarët dhe nxënësit e dijes .......................................................... 76

45. Nën hijen e çlirimit të madh ........................................................... 77

46. Këshilla ........................................................................................... 78

47. Urtësi nga historia e Ademit (alejhi selam) .................................... 79

48. Shenja nga historia e Ademit .......................................................... 83

49. Këshilla ........................................................................................... 84

50. Allahu u shfaqet robërve të Tij në Kuran ....................................... 87

51. Ebu Bekri dhe disa nga vlerat e tij.................................................. 89

52. Këshilla ........................................................................................... 93

53. Këngë për udhëtarët në karvanin e dritës ....................................... 94

54. Meditime......................................................................................... 98

55. Fjala e Allahut: Jobesimtari është ndihmës (i djallit) ................... 98

56. Nën hijen e fjalës së Allahut:nuk bëhen as të shurdhër, ............... 99

57. Rrënjët e mëkateve ....................................................................... 100

58. Mënyrat e braktisjes së Kuranit .................................................... 101

59. Përsosmëria e qenies..................................................................... 103

60. Allahu i përgjigjet për çdo gjë atij që synon botën tjetër ............. 104

61. Dija dhe puna ................................................................................ 105

62. Realiteti i besimit .......................................................................... 107

63. Realiteti i mbështetjes tek Allahu dhe nivelet e saj ...................... 107

64. Nivelet e ankesës .......................................................................... 109

65. Dobi nga fjala e Allahut: përgjigjuni Allahut dhe të dërguarit . 110

66. Por mund ta urreni një gjë, ndërkohë që ajo është... ................. 114

67. Zuhdi (moslakmia) në këtë botë ................................................... 119

68. Duaja (lutja) është çelësi i çdo të mire ......................................... 123

69. Zemrat e ngurtësuara .................................................................... 124

70. Dijetarit që nuk i bën dobi dituria e tij ......................................... 127

71. Sëmundja e adhuruesit injorant .................................................... 131

72. Dituria dhe besimi janë dy binjakë të pandashëm ........................ 132

73. Ndërmjet besimit të përgjithshëm dhe atij të detajuar .................. 135

74. Përfitim i vlefshëm ...................................................................... 137

75. Kush braktis diçka për hir të Allahut, Allahu do tia ................... 137

76. Dobi të ndryshme ......................................................................... 138

77. Njohja e rrugës së besimtarëve dhe e rrugës së kriminelëve ........ 139

78. Urtësi dhe përfitime të rëndësishme ............................................. 142

79. Adhuroje Zotin tënd në çdo kohë dhe në çdo gjendje .................. 144

81. Nivelet e banorëve të Ahiretit ....................................................... 148

82. Të jesh me Allahun dhe mos u shqetëso për të tjerat ................... 148

83. Ejani tek vendbanimi i vërtetë pranë Sunduesit të Plotfuqishëm . 150

84. Qëllimi i saktë dhe shenja vërtetuese e tij .................................... 151

85. Të të mjaftojë Allahu .................................................................... 151

86. Zuhdi dhe llojet e tij ..................................................................... 152

87. Nga çuditë e njerëzve ................................................................... 152

88. Ndërmjet urdhëresës dhe ndalesës ................................................ 153

89. Dy themelet e fesë: dhikri dhe shukri ........................................... 165

90. Disa prej shkaqeve të udhëzimit dhe të humbjes .......................... 167

91. Rrjedhoja të njëra-tjetrës .............................................................. 171

92. ....................................................................................................... 174

93. Shpirtrat e ligj lidhen me këtë botë............................................... 174

94. Sinqeriteti është shpëtim ndërsa gënjeshtra shkatërrim ................ 175

95. Komenti i ajetit: Por mund ta urreni një gjë, .............................. 176

96. Kush e njeh veten, njeh edhe Zotin e tij ....................................... 178

97. Të këqijat e epsheve ..................................................................... 180

98. Islami është i mesëm .................................................................... 180

99. Devotshmëria është në zemër ....................................................... 183

100. Origjina e veseve të urryera dhe virtyteve të larta ...................... 186

101. Rreth ambicies së lartë dhe synimeve fisnike ............................. 187

102. Thënie të xhevahirta të Ibn Mesudit ........................................... 188

103. Realiteti i pendimit ..................................................................... 194

104. Cila është rruga për të arritur te sinqeriteti? ............................... 195

105. Kënaqësitë e dynjasë si dhe përdorimi i tyre .............................. 196

106. Të mirat që vijnë nga braktisja e mëkateve ................................ 197

107. Shërimi i sëmundjes së vetëpëlqimit dhe asgjësimi i saj ............ 199

108. Arritja e synimit .......................................................................... 200

109. Ndërmjetësimi i madh dhe nevoja e njerëzve për të ................... 202

110. Shenjat e lumturisë dhe të mjerimit ............................................ 202

112. Shtyllat e kufrit ........................................................................... 205

113. Ata që nuk e njohin Allahun ....................................................... 207

114. Punët dhe frytet e tyre................................................................. 214

115. Nivelet e lumturisë ..................................................................... 215

116. Lidhja mes trupit dhe shpirtit ..................................................... 219

117. Porosi për thirrësit tek Allahu..................................................... 220

118. Tri dobi të rralla .......................................................................... 221

119. Dy mënyrat e njohjes së Allahut ................................................ 222

120. E çfarë lloji është pasuria jote? ................................................... 223

121. Mbështetja e besimtarit dhe format e saj .................................... 223

122. Mosnjohja e rrugës, rrezikshmëria dhe përfundimi .................... 224

123. Pengesat gjatë rrugës për tek Allahu .......................................... 224

124. Kategoritë e mirësive .................................................................. 225

125. Parimi elementar mbi të cilin bazohet dija ................................. 226

126. Ruajtja e vazhdimësisë së devotshmërisë në zemër ................... 228

127. Pastrimi i vetvetes....................................................................... 231

128. Njohja e vetes të çon drejt njohjes së Zotit................................. 233

129. Urtësi .......................................................................................... 234

130. Njohja e Allahut ......................................................................... 235

131. Si ti ruash mirësitë e Allahut ..................................................... 236

132. Vërtetë Allahu është më i Bukuri dhe e do të bukurën............... 239

133. Sinqeriteti i njeriut me Zotin e tij ............................................... 242

134. Në lidhje me kaderin .................................................................. 243

135. Madhërimi që njeriu i shpreh Zotit ............................................ 243

136. I suksesshëm është ai që merr mësim nga pësimet e të tjerëve .. 245

137. Njerëzit janë udhëtarë, por cili është destinacioni? .................... 247

138. Humbja e hapit të udhëtimit ....................................................... 247

139. Rrugët që shejtani përdor kundër njeriut .................................... 248

140. Rruga për tek Allahu dhe vendbanimi i përhershëm .................. 248

141. Dhikri më i mirë dhe më i dobishëm .......................................... 249

142. Njeriu më i dobishëm dhe më i dëmshëm .................................. 250

143. Kënaqësia e ndaluar është e përzier me shëmtirë ....................... 250

144. Rrugëtim pa ndalesë ................................................................... 251

145. Disa në Xhenet e disa në Xhehenem. ...................................... 251

146. Cilësitë e teuhidit ........................................................................ 252

147. Braktisja e dëshirave për hir të Allahut ...................................... 254

148. Kthimi tek Allahu (el-inabeh) .................................................... 254

149. Në rrugën e atyre që ecin për tek Allahu .................................... 255

150. Nga thëniet e shejh Aliut ............................................................ 255

151. Shkaqet e qarjes me dënesë kur dëgjon Kuran apo diçka tjetër . 256

152. Përmirësimi i mendimit çon drejt përmirësimit të veprave ....... 257

153. Bashkëveprimi i komponentëve frytdhënës ............................... 259

154. Dy qëndrimet para Allahut ......................................................... 260

155. Bindja e fortë (jekini) dhe ndikimi i saj te njeriu ....................... 261

156. Lutja e Ejubit (alejhi selam) ....................................................... 261

157. Lutja e Jusufit (alejhi selam) ...................................................... 262

158. Se te Zoti yt do të jetë kthimi ................................................... 262

159. Robi është ndërmjet ndihmës së Allahut dhe butësisë së Tij ..... 263

160. Realiteti i lidhjes së robit me Zotin e tij ..................................... 264

161. Baza dhe themeli i lidhjes së robit me Zotin e tij ....................... 265

162. Shkaqet e suksesit dhe përbuzjes ................................................ 266

163. Shpirtrat pastrohen duke u vënë në provë .................................. 269